ناب چیست؟

هدف اصلی تفکر ناب، حداکثر کردن ارزش برای مشتری و حداقل کردن اتلاف است. به زبان ساده، ناب یعنی توليد بیش‌ترین از آنچه که مشتری می‌خواهد با استفاده از منابع کم‌تر.

گام های تفکر ناب

گام اول تفکر ناب، دست یافتن به درکی درست از آن محصول یا خدمتی است که مشتری می‌خواهد. گام دوم، سازماندهی فرآيندها به نحوی است که بتوانند هر چه بیش‌تر آنچه را که دقیقا مشتری می‌خواهد، بیآفرینند. گام‌های بعدی شامل حفظ دستاوردها و سپس بهبود دوباره و دوباره فرایندها است. ایده‌آل تفکر ناب، رسیدن به سازمانی ناب است، سازمانی که تمام واحدهای آن با شیوه‌های مبتنی بر اصول تفکر ناب، تصمیم‌گیری و عمل می‌کنند، و این در عمل به معنای رسیدن به سازمانی با اتلاف صفر است.

تفکر ناب و تولید ناب

تفکر ناب، یک سیستم مدیریتی و تولید ناب روش‌ها و ابزارهای پیاده‌سازی این شیوه تفکر و مدیریت است، اعم از توليد خدمات یا محصولات فیزیکی. این سیستم توسط شرکت تویوتا ابداع شده است. این سیستم توليدی که بعدها توسط جیم ووماک و دان جونز به نام توليد ناب معروف شد، مجموعه‌ای از اصول، تکنیک‌ها و ابزارهایی است که به هر شرکتی در هر محیطی امکان می‌دهد دقيقا محصولی را توليد کند که مشتری می‌خواهد (مشخصات فیزیکی یا خدماتی)، دقيقا به میزانی توليد کند که مشتری می‌خواهد (از نظر تعدادی) و دقيقا در زمانی توليد کند که مشتری می‌خواهد (نه زودتر و نه دیرتر) و البته با قیمتی رقابتی؛ در حالی که همه خوشنود باشند: مشتریان، مالکان، کارکنان، تأمين‌کنندگان و کل جامعه.

در واقع، اگر اصول تفکر ناب به درستی به کار گرفته شوند فرمول حاکم بر روابط، برنده، برنده خواهد بود، زیرا تفکر ناب، تنها راه واقعی کاهش هزینه‌ها در عين ارائه خدمات کامل به مشتریان است.

توليد ناب، نه تنها مجموعه ای از اصول و ابزارها است که در همه محیط های کسب و کاری قابل استفاده است. تولید ناب نه تنها همه وجوه یک شرکت از فرآيند توليد فیزیکی تا امور پشتیبانی و خدماتی، مالی و اداری و منابع انسانی و توسعه و تکوین محصول جدید را در بر می گیرد بلکه در هر صنعتی، در هر محیطی و در هر کسب و کاری قابل پیاده‌سازی است.

یک برداشت غلط آن است که توليد ناب فقط برای فرآيندهای ساخت فیزیکی مناسب است. اما این درست نیست. توليد ناب را می‌توان در تمام کسب و کارها و فرآيندها به کار بست. توليد ناب يک تاکتیک یا یک ابزار صرف کاهش هزینه ها نیست، بلکه روشی برای فکر کردن و سیستمی کامل برای مدیریت یک سازمان است.

چرا ناب؟

هم اکنون همه کسب و کارها در سرتاسر جهان از توليد خودرو تا خدمات درمانی و دولتی تلاش می‌کنند از اصول تفکر ناب و ابزارهای تولید ناب پیروی می‌کنند. اکنون همچون تویوتا بسیاری از شرکت‌ها نام خود را بر سیستم توليد ناب می‌گذارند: همچون سیستم توليد تویوتا یا سیستم توليد رنو و …. . اما چرا این شرکت‌ها چنین می‌کنند؟ چون آن‌ها می‌خواهند بگویند که این فقط یک روش کاهش هزینه یا یک برنامه کوتاه مدت نیست، بلکه سیستمی است که شرکت بر اساس آن اداره و مدیریت می‌شود.