بهترین کتاب‌های مدیریت کسب و کار

به دنبال چه هستید؟
یک تکنیک حل مسئله ساده برای شناسایی مشکلات
ایجاد زیرساخت‌های مناسب (basic stability) برای پیاده‌سازی واقعی و موفق تغییرات
تبدیل شدن به یک مدیر هدایت‌گرا به جای یک مدیر کنترل‌گرا یا تفویض‌گرا
توسعه یا راه‌اندازی یک کسب و کار

این منتخب، 9 عنوان از بهترین کتاب‌ها در زمینه مدیریت تغییر، بهبود کسب و کار و مدیریت کسب و کار است که توسط انتشارات ناب اندیشان منتشر شده است. کتاب‌‌هایی که در همه دوران‌ها مورد توجه مدیران بوده است و عناوین مختلفی از اصول پایه‌ای Lean تا چگونگی موفق شدن در بحران‌ها را پوشش می‌دهد.

1. سفر یادگیری

گزارش A3 یک تکنیک حل مسئله است که در آن به جای نوشتن گزارش‌های طولانی و پیچیده که خواندن‌شان زمان‌بَر است، از روش اِستوری تِلینگ (روایت داستان‌گونه) استفاده می‌شود. مزیت این تکنیکِ حل مسئلۀ منحصر به فرد این است که مشکل و مسیر رسیدن به راه‌حل را در یک کاغذ A3 خلاصه می‌کند به طوری که هر کس می‌تواند در حداکثر 5 دقیقه آن را بخواند و بفهمد.
نمونۀ موردیِ کتاب سفر یادگیری شناسایی و حل مشکل یک فعالیت کاملا اداری- خدماتی است که اتفاقا تاثیر مستقیم بر بهره‌وری عملیات تولید دارد. با مطالعه فصول این کتاب با تعریف درست مشکل و شناسایی دقیق و واقعیِ عوامل به وجود آورندۀ آن آشنا می‌شوید؛ متوجه می‌شوید که چرا برای هر رفع یک مشکل باید اهداف بلند مدت و کوتاه مدت تعیین کرد؛ چگونه باید اقدامات اصلاحی را پیدا و توافق همه افراد را برای پیاده‌سازی آن‌ها جلب کرد؛ برنامه زمانی برای پیاده‌سازی باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؛ و نهایتا اثربخشی راه‌حل‌ها چطور باید ارزیابی شوند. در طول این سفر یاد می‌گیرید الگوهای ذهنی خود را تصحیح کنید و خلاق باشید.

2. آموزه‌های دکتر دمینگ

یکی از مهم‌ترین آموزه‌هایی که در این کتاب می‌کوشد با انواع مثال‌ها در کسب و کارهای مختلف از خط تولید گرفته تا بانک‌داری برای خواننده ملموس و قابل درک کند این است که «هرچه یک محصول معیوب در خط تولید به جلو می‌رود، هزینه آن به نحو چشم‌گیری افزایش پیدا می‌کند و اگر این محصول به دست مشتری برسد، گرچه هزینه آن قابل اندازه‌گیری نیست اما واضح است که به بالاترین حد خود می‌رسد.»

از دیگر نکات آموزنده در کتاب پرفروش و محبوب آموزه‌های دکتر دمینگ امکان مقایسه بین تفکر سنتی و مدیریت نوین و همچنین آشنایی با اصول چهارده‌گانۀ دمینگ است. این کتاب به شما نشان می‌دهد که چرا در دنیای واقعی، کیفیت برای کسب و کارها گران تمام می‌شود.

3. سیستم تولید تویوتا

در این کتاب، با این نکات آشنا می‌شوید که «چرا سيستم توليد انبوه دیگر پاسخگوی نیاز کسب و کارها نیست» و «چطور می‌توان مشکلات این سیستم را برطرف کرد». اين کتاب در عين حال اشاره می‌کند به «مقاومت‌ها و کارهایی که لازم است تا بتوان بر مقاومت‌ها غلبه کرد» و «مهم‌ترین تکنیک‌های این سیستم مانند جی‌دوکا، تولید بهنگام، کار تیمی و مفهوم چوب دست، و … ».

تائی چی اوهنو، مدير عامل سابق تويوتا و معمار سيستم توليد تويوتا، نتیجه 40 سال تلاش بی‌وقفه برای ساختن اين سيستم را که بعدها به توليد ناب نيز معروف شد در این کتاب با زبانی ساده و روان بیان کرده است. او در این کتاب به ما می‌گوید چگونه می‌توان به طور واقعی هزینه‌ها را کاهش داد و محصولات و خدمات متنوعی با بالاترین کیفیت تولید کرد.

4. تفکر ناب

در این کتاب با 5 اصل تفکر ناب و 7 اتلاف کلاسیک آشنا می‌شوید. مثال‌های این کتاب که هم در مورد تولید محصولات و هم ارائه خدمات است نشان می‌دهد که این اصول برای هر کسب ‌و کاری راهگشا و مفید است. تفکر ناب به بسیاری از مدیران در سرتاسر جهان کمک کرده است تا بتوانند ارزش واقعی مورد انتظار مشتری را از طریق شناسایی و حذف اتلاف ایجاد کنند.

با مطالعه کتاب تفکر ناب، سیستم‌های تولید انبوهی را بهتر می‌شناسید و متوجه می‌شوید که چگونه می‌توان یک سیستم کاملا تولید انبوهی و پر از اتلاف و دوباره‌کاری را به یک سیستم تولید ناب با حداقل اتلاف مبدل کرد. تفکر ناب، یکی از مهم‌ترین ستون‌های مدیریت نوین است.

5. تولید ناب

این کتاب بر اساس تحقیقی نوشته شده‌ است که توسط جیم ووماک، دان جونزو و دانشگاه «ام آی تی» و با همکاری ۵۰ شرکت خودروسازی در ۱۸ کشور مختلف صورت گرفته است. تاکید این کتاب بر این است که تولید ناب یعنی انجام بیشترین با کمترین. بیشترینِ آن چیزی که مشتری می‌خواهد با کمترین منابع انسانی، مواد، تجهیزات و در یک کلمه سرمایۀ موردنیاز. و همچنین چطور می‌توان این مفاهیم را در بازاریابی و فروش، تکوین و توسعه محصول، برنامه‌ریزی و کنترل تولید، لجستیک و زنجیره تامین و … پیاده‌سازی کرد.

کتاب توليد ناب، برای مدیرانی مفید است که هنوز تردید دارند که تولید ناب برایشان کارآمد هست یا خیر، و یا مفید برای کسانی است که ناب را فقط مختص فرهنگ ژاپنی می‌دانند. جیم ووماک در این کتاب، یک تاریخ صنعت کامل را نمایش می‌دهد و نشان می‌دهد که در سیر تحولات صنعتی جهان، شرکت شما در کدام مرحله قرار دارد.

6. الفبای ناب

نویسنده در این کتاب سعی دارد این مطلب را جا بیندازد که تولید و تفکر ناب فقط مختص شرکت‌های تولیدی نیست و در سازمان‌های اداری و خدماتی هم به همان اندازه اثربخش و کاربردی است. نمونۀ موردیِ کتاب الفبای ناب یک مدرسه است که به کمک مفاهیم و تکنیک‌های ناب موفق شده بازدهی کل مدرسه را افزایش دهد. تکنیک‌هایی مانند مدیریت دیداری، خطاناپذیرسازی، حرکت پیوسته، کشش و کانبان، حل مسئله و … .

با مطالعه این کتاب عمیقا درک می‌کنید که ناب درباره ابزار نیست، بلکه درباره تفکر است و با مطالعه هر فصل می‌توانید این مفاهیم را به کارتان و حتی زندگی شخصی‌تان تعمیم دهید و مصادیق آن را پیدا و اجرایی کنید.

7. پیش به سوی کارآفرینی

کتاب پیش به سوی کارآفرینی توسط یک کارآفرین موفق نوشته شده است. جیمز آر کوک با زبانی ساده، مباحث سخت کسب و کار را به همراه مثال‌های کاربردی به ما می‌آموزد.
در این کتاب، رموز ناگفتۀ کارآفرینی گفته شده است: چطور پس از تأسیس شرکت خود، آن را مدیریت کنید، چگونه با چالش‌های یک کسب و کار نو مواجه شوید، برای پیشبرد کسب و کار خود بر اساس چه اصولی، برنامه‌ریزی و بازاریابی کنید، چه اشتباهاتی یک کسب و کار را دچار مشکل می‌کند یا به ورطه سقوط می‌کشاند و … .

مهم‌ترین هدف این کتاب ، راهنمایی شما برای آغاز کارآفرینی است. افراد بسیاری علاقه دارند کسب و کاری برای خود راه بیاندازند ولی هرگز به این کار اقدام نمی‌کنند چون موانع معمولا غلبه ناپذیر به نظر می‌رسند. جیمز آر کوک امیدوار است برخی از این موانع را بشکند و روش دقیق غلبه بر آن‌ها و آغاز کار را به شما نشان دهد.

8. موفقیت در بحران

بحران‌ها همیشه وجود دارند، در هر صنعت و کسب و کاری و در هر زمانی. یک شرکت وقتی در بحران است که دیگر نتواند با دارایی‌های موجود خود، بدهی‌های خود را پرداخت کند. استفان کاوی برای حل این مشکل در کتاب موفقیت در بحران شرح می‌دهد که باید ابتدا بتوان اهداف را به درستی تعیین و تعریف کرد، و نحوه اجرای آن را اولویت‌بندی کرد، سپس با رفتارهای اعتماد‌ساز، ترس را کاهش داد.

این کتاب در مورد پیش راندن کشتی در شرایط طوفانی است. حتی اگر در شرایط بحرانی هم به سر نبریم، آموزه‌های این کتاب باعث می‌شود یا هرگز دچار بحران نشویم و یا هر بحرانی را با موفقیت و در شرایطی حتی بهتر از قبل از سر بگذرانیم.
مسئله مهم این است که بحث فقط عبور از بحران نیست بلکه موفقیت در بحران است. این یعنی وقتی دیگران در بحران هستند، ما بتوانیم پله پله به موفقیت نزدیک شویم.

9. چه کسی تغییر را کشت؟

کتاب چه کسی تغییر را کشت؟ نه تنها نشان می‌دهد که یک تغییر چگونه و تحت چه شرایطی ناکام خواهد ماند بلکه نشان می‌دهد چگونه تغییرات را می‌توان با موفقیت به پیش برد. کنت بلانچارد در این کتاب به خوبی نقش و وظیفه واحدهای تاثیرگذار بر ایجاد تغییرات را شرح می‌دهد: منابع انسانی، مالی، واحدهای عملیاتی و پشتیبانی و … . همچنین در این کتاب عوامل موثر بر حفظ تغییرات فهرست شده و راه‌کارهایی برای هر کدام ارائه می‌شود؛ عواملی مانند فرهنگ، تعهد، آموزش، استراتژی‌ها و … .
اگر به دنبال این هستید که یاد بگیرید چطور در کسب و کار خود، تغییرات را به پیش برید، به این کتاب نیاز خواهید داشت.